Organizowanie Społeczności Lokalnej
System pomocy społecznej znajduje się w procesie zmiany. Stworzony na początku lat 90. model, w którym pomoc społeczna koncentruje się głównie na finansowym wsparciu osób, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej nie daje zadowalających rezultatów. Aby pomoc społeczna mogła być skuteczna musi aktywizować mieszkańców, zachęcać ich do tego, by nauczyli się brać swoje sprawy w swoje ręce – by „chciało im się chcieć”. Oczywiście nie oznacza to rezygnacji z finansowego wsparcia osób i grup, które tego potrzebują. Ale pomoc społeczna powinna równolegle prowadzić działania aktywizujące i usamodzielniające, pomagające osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym na nowo włączyć się do życia społecznego. Temu właśnie ma służyć Organizowanie Społeczności Lokalnej.
Model OSL skierowany jest nie tylko do instytucji pomocy społecznej, ale do wszystkich instytucji i organizacji, które działają na rzecz swoich lokalnych społeczności.
Model Organizowania Społeczności Lokalnej:
– został przygotowany w oparciu o doświadczenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL i Instytutu Spraw Publicznych
– odpowiada założeniom ustaw i dokumentów regulujących funkcjonowanie pomocy społecznej
– zakłada, że pomoc marginalizowanym osobom i rodzinom musi opierać się na zmianie w lokalnych społecznościach, w których te osoby funkcjonują
– zakłada zmianę w strukturze organizacyjnej ośrodków pomocy społecznej
– zakłada włączenie nowego podejścia do dokumentów strategicznych na poziomie gminy
– zakłada wypracowanie zmian w prawie regulującym funkcjonowanie instytucji pomocy społecznej
– zakłada nową rolę pracownika socjalnego: Organizatora Społeczności Lokalnej, osoby która jest jednocześnie animatorem, mediatorem i politykiem społecznym.
KOBYŁKOWSKI OPS W PROCESIE ZMIANY…
Wprowadzenie w życie zarządzeniem Kierownika OPS Kobyłka Programu Organizowania Społeczności Lokalnej w lipcu 2021 oraz zatrudnienie pracownika, który pracuje modelem organizowania społeczności lokalnej czyli środowiskową metodą pracy socjalnej rozpoczęło proces zmiany pod kątem sposobu pracy mianowicie:
- charakterystyczny dotychczas sposób pracy o charakterze interwencyjnym został uzupełniony o pracę o charakterze profilaktycznym tj. długofalowej, grupowej i procesowej w której działania są planowane w odpowiedzi na potrzeby mieszkańców;
- odchodzenie od pracy na problemie na rzecz pracy na zasobach i potencjale;
- upowszechnianie pracy z drugim człowiekiem o podejściu holistycznym/ całościowym.
Zaczęliśmy wspólnie z mieszkańcami tworzyć usługi społeczne typu warsztaty manualne, lekcje rysunku, grupy o charakterze samopomocowym w tym realizować projekty społeczne tworząc przestrzeń do współpracy z na rzecz innych mieszkańców.
Dbamy o edukację środowiskową. Od roku 2021 organizowane są cyklicznie w partnerstwie z innymi instytucjami i organizacjami seminaria/ konferencje/ wizyty studyjne poświęcone tematyce organizowania społeczności lokalnej i ekonomii społecznej dla których największą wartością jest człowiek. Ponadto pracujemy z grupami kategorialnymi między innymi
z seniorami, których wspieramy w procesie poprawy jakości ich życia i funkcjonowania w miejscu ich zamieszkania, ale również z uchodźcami, których wspieramy w procesie asymilacji w nowym kraju i środowisku.
Te wszystkie działania wpisują się bardzo w założenia STRATEGII ROZWOJU USŁUG SPOŁECZNYCH , POLITYKA PUBLICZNA NA LATA 2021-2035, który na poziomie gmin zakłada organizowanie i nadzór wsparcia DLA MIESZKAŃCÓW czyli uruchomienie usług społecznych, które będą odpowiedzią na zgłaszane potrzeby zainteresowanych/mieszkańców.
Pomysłem państwa na osiągniecie nowej jakości polityki społecznej jest powołanie w 25% gmin do roku 2030 roku na terenie naszego kraju Centrów Usług Społecznych (CUS), które będą pełnił rolę koordynatora usług społecznych i zdrowotnych w danej gminie. Należy wspomnieć, ze w gminach do 100 tys. mieszkańców takie Centrum Usług Społecznych powstaje z przekształcenia lokalnego Ośrodka Pomocy Społecznej (OPS). To co charakterystyczne dla CUS tj. : oferta usługowa adresowana do ogółu mieszkańców miasta, praca środowiskowa, współpraca z lokalnymi partnerami, praca na zasobach, koncepcja jednego okienka, usługi mobilne, specjalistyczne usługi poradnicze, które w większości już praktykujemy w naszym OPS i Mieście Kobyłka.
Jako Miasto Kobyłka i kobyłkowski OPS przygotowujemy się do zmiany od października 2022 roku pracując interdyscyplinarnie w ramach powołanego zarządzeniem nr 196/2022 Burmistrza Miasta Kobyłka, Zespołu ds. wypracowywania i testowania innowacyjnych rozwiązań w zakresie pomocy społecznej. Członkowie tego zespołu uruchomili proces zmiany polegający na rozwoju, integracji i poszerzeniu dostępności usług społecznych dla mieszkańców Kobyłki. To bardzo wpisuje się w odpowiedzi na potrzeby polskiego społeczeństwa i nowe wyzwania cywilizacyjne, a jednocześnie wspiera rozwój samorządności lokalnej i partnerskiej współpracy międzysektorowej.
Ta krocząca zmiana w polityce społecznej stwarza tym samym nowe możliwości rozwoju służb społecznych, pracy socjalnej i pracy środowiskowej na co pracownicy kobyłkowskiego OPS przygotowują się od jakiegoś czasu uczestnicząc w szeregu szkoleń kompetencyjnych organizowanych przez Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej.
Opracowała: Izabela Drzazga
Koordynator OSL
